LE JOURNAL.AFRICA
#YagaDécodeur

« Amakoperative Rwagasore », ico yari asumbije ayandi mashirahamwe yo kwiteza imbere

Nk’uruganda rw’ivyiyumviro vyo kwiganzura, umugambi wo gushinga amakoperative y’abanyagihugu warabangamiye cane intwaro y’Ababiligi. Mu mpera z’imyaka y’1950, kugira ubwigenge mu butunzi vyonyene ntivyari bihagije; Rwagasore n’abo bagendana bipfuza kubona igihugu cikukiye vyanka vyakunda. 

Arangije amashure yiwe mu Bubiligi, mu mpera z’umwaka w’1956, umuganwa Rudoviko Rwagasore yaciye atahuka mu gihugu camwibarutse. Ico gihe, eka n’imbere y’aho, abanyamahanga ni bo bari biharije ivy’urundandazwa. Ni co gituma Rwagasore yaciye atanguza ikoperative y’abadandaza mu Burundi (yitwa CCB mu mpfunyapfunyo y’igifaransa). Yemerewe gukora ku mugaragaro muri Ruheshi 1957. Ni we yaciye ayirongora, hamwe n’iyindi Koperative y’Abaguzi n’abadandaza muri Rwanda-Urundi, yatanguye muri Ntwarante 1955. Zigitangura, izo koperative zibiri zari zigamije guteza imbere Abanyafurika, kugira na bo bahiganwe n’abanyamahanga kudandaza. Rimwe na rimwe, ibiciro vy’ibidandazwa vyaho vyaba ari vyiza cane. I Bujumbura, imangazini zikomeye z’ayo makoperative zari mu Buyenzi no mu Bwiza.

Itanguzwa ry’izo koperative yari intambwe idasanzwe mw’iterambere ry’ubutunzi bw’Abarundi. Nsavyimana Déo, umuhinga mu vya kahise akaba n’umwigisha muri Kaminuza y’Uburundi arabisigura : “ Ku ntwaro y’Ababiligi, urudandazwa rwari rwiharijwe n’abanyamahanga. Ivyo Rwagasore yarabibonye kandi aca yipfuza ko bihinduka.”

Abo bene amashirahamwe, eka na Rwagasore nyene, barateye imbere ku buryo  butangaje. Abakoloni na bo baca batangura gukebwa. Iterambere ry’amakoparative ryarababaza intwaro y’ababiligi, kuko basanze batagishoboye guhagarika ivyiyumviro vyo kwikukira vyariko bibiragira mu Barundi benshi.

Ibikoresho vy’urugamba rwa politike

 “Amakoperative bataziriye Rwagasore, yafasha mu gukomeza kwibeshaho no kwiteza imbere, eka mbere akanafasha mu kwegeranya abantu...   

Continuer la lecture de cet article sur YAGA BURUNDI

Articles similaires

Ivangura: inkuru mutari muzi ku gisagara ca Bujumbura

YAGA BURUNDI

YagaDécodeur : un peu d’histoire sur l’armée burundaise

YAGA BURUNDI

#ZaNzoga : twazinywa twareka, hari ukuntu…

YAGA BURUNDI
Verified by MonsterInsights